Trong suốt thai kỳ, tăng cân nhanh là một hiện tượng phổ biến đối với nhiều bà bầu. Nguyên nhân của sự tăng cân này có thể đa dạng và ảnh hưởng đến cả sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi. Vì vậy, việc kiểm soát cân nặng là một phần quan trọng để duy trì sức khỏe trong thai kỳ và giảm nguy cơ mắc các vấn đề liên quan đến tăng cân quá nhanh.
Mức tăng cân phù hợp cho bà bầu
Mức tăng cân phù hợp cho bà bầu trong suốt thai kỳ được xác định dựa trên chỉ số khối cơ thể (BMI) của họ trước khi mang thai. Theo khuyến nghị của các chuyên gia:
- Nếu mẹ bầu có cân nặng bình thường (BMI 18,5 - 24,9), nên tăng khoảng 11,5 - 16kg.
- Nếu mẹ bầu nhẹ cân (BMI dưới 18,5), nên tăng 12,5 - 18kg.
- Nếu mẹ bầu thừa cân (BMI 25 - 29,9), chỉ nên tăng 7 - 11,5kg.
- Nếu mẹ bầu béo phì (BMI trên 30), chỉ nên tăng 5 - 9kg.
Mức tăng cân cũng thay đổi theo từng giai đoạn của thai kỳ:
- Trong 3 tháng đầu, mẹ bầu thường tăng khoảng 1 - 2kg.
- Sang tam cá nguyệt thứ 2, mẹ bầu tăng khoảng 4 - 5kg.
- Tam cá nguyệt thứ 3 là giai đoạn thai nhi tăng cân mạnh nhất, mẹ bầu có thể tăng 5 - 6kg.
Tính BMI cho bạn biết gì về cơ thể?
Nguyên nhân mẹ bầu tăng cân nhanh là gì?
Sự tăng trưởng của thai nhi: Trong giai đoạn thai kỳ, thai nhi phát triển nhanh chóng, đặc biệt là trong ba tháng cuối. Trọng lượng của thai nhi cùng với sự phát triển các cơ quan và mô tạo ra một phần lớn trong sự tăng cân của mẹ bầu.
Lượng nước màng ối: Một phần của sự tăng cân của mẹ bầu là do sự tăng lượng nước màng ối, một phần quan trọng trong quá trình thai nghén và hỗ trợ sự phát triển của thai nhi.
Tăng cân do mỡ dự trữ: Cơ thể của mẹ bầu dự trữ một lượng mỡ dự phòng để cung cấp năng lượng cho việc mang thai và cho việc cho con bú sau này. Sự tích tụ mỡ này là một phần tự nhiên của quá trình thai kỳ.
7 thực đơn ăn sáng giúp tăng cơ, giảm mỡ
Thay đổi hormone: Sự thay đổi hormone trong cơ thể của mẹ bầu có thể gây ra sự tích tụ mỡ dư thừa, đặc biệt là ở vùng bụng. Hormon như estrogen và progesterone tăng lên trong thai kỳ có thể ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và tích tụ mỡ.
Tăng cân do tăng hấp thụ chất dinh dưỡng: Nhu cầu dinh dưỡng của cả mẹ và thai nhi tăng lên trong suốt thai kỳ. Mẹ bầu tăng cường hấp thụ chất dinh dưỡng để đáp ứng nhu cầu của cả hai, góp phần vào sự tăng cân.
Thay đổi cảm xúc và ăn uống: Một số mẹ bầu có thể trải qua sự thay đổi cảm xúc và tăng cân do ăn uống không cân đối, thúc đẩy bởi cảm giác thèm ăn hoặc lo lắng. Sự thay đổi cảm xúc có thể dẫn đến ăn nhiều hơn và chọn lựa thực phẩm có nhiều calo hơn, dẫn đến sự tăng cân.
Ảnh hưởng của tăng cân nhanh đối với mẹ bầu
Sự tăng cân nhanh của mẹ bầu trong thai kỳ là kết quả của một loạt các yếu tố sinh lý và hóa học, bao gồm sự phát triển của thai nhi, thay đổi hormone, nhu cầu dinh dưỡng tăng cao và sự thay đổi cảm xúc. Tuy nhiên, mức tăng cân cần được kiểm soát và theo dõi để đảm bảo sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.
- Nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tăng cân: Tăng cân quá nhanh trong thai kỳ có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường đồng thời cũng tăng nguy cơ phát triển các vấn đề về sức khỏe tim mạch và áp lực máu cao.
- Nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường thai kỳ: Mẹ bầu tăng cân nhanh có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ, một tình trạng đặc biệt phổ biến ở những người có BMI cao trước khi mang thai.
- Căng thẳng và khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày: Tăng cân quá nhanh có thể gây ra cảm giác mệt mỏi và khó chịu, làm cho mẹ bầu cảm thấy không thoải mái trong sinh hoạt hàng ngày.
- Nguy cơ phẫu thuật hiếm muộn: Tăng cân nhanh có thể tăng nguy cơ phải thực hiện phẫu thuật hiếm muộn sau khi sinh như phẫu thuật cắt mí hoặc tiểu phẫu ruột thừa.
Bệnh tiểu đường thì nên ăn gì, kiêng gì?
Cách kiểm soát cân nặng cho mẹ bầu suốt thai kỳ
Ăn uống cân đối và lành mạnh: Hãy tập trung vào việc tiêu thụ các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như rau cải, hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt và thịt gia cầm không mỡ. Hạn chế tiêu thụ thực phẩm chứa đường và chất béo bão hòa cao, như thức ăn nhanh, đồ ngọt, và thực phẩm chế biến.
Kiểm soát khẩu phần ăn: Điều chỉnh kích thước khẩu phần ăn của bạn để đảm bảo bạn chỉ tiêu thụ lượng calo cần thiết cho sự phát triển của thai nhi mà không làm tăng cân quá nhanh. Đảm bảo bạn ăn đủ bữa trong ngày để ngăn ngừa cảm giác thèm ăn và ăn quá nhiều vào bữa tiếp theo.
Duy trì hoạt động thể chất: Thực hiện các hoạt động vận động nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội hoặc yoga cho bà bầu. Tránh hoạt động vận động mạnh hoặc tập thể dục mạo hiểm mà có thể gây nguy hiểm cho thai nhi.
Theo dõi cân nặng đều đặn: Theo dõi cân nặng của bạn theo chỉ dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Nếu cân nặng tăng quá nhanh hoặc không đều, hãy thảo luận với bác sĩ để điều chỉnh chế độ ăn uống và lối sống của bạn.
Mẹ bỉm 2 con với vóc dáng vạn người mê bật mí cách giảm cân sau sinh
Hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp kiểm soát cân nặng hiệu quả có thể giúp bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và thai nhi. Bằng cách duy trì một chế độ ăn uống cân đối, hoạt động thể chất đều đặn và tuân thủ các chỉ dẫn từ bác sĩ, mẹ bầu có thể đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh và an toàn.