Có thể bạn đã từng cảm thấy khó chịu khi bị đầy hơi, chướng bụng và táo bón — tất cả đều là những cảm giác bình thường mà cơ thể bạn thỉnh thoảng trải qua. Thế còn tích nước là gì? Nếu bạn thấy con số trên bàn cân tăng dần mà không có lời giải thích, đó có thể là do sự biến động của trọng lượng nước. Điều này có thể xảy ra vì nhiều lý do, bao gồm sau khi tập thể dục, đứng trong thời gian dài hoặc sau một bữa ăn “hoành tráng”.
Sự biến động cân nặng có thể gây nhầm lẫn và bực bội. Tuy nhiên, việc tích nước thường không phải là dấu hiệu của bất cứ điều gì nghiêm trọng. Với cơ thể bạn bao gồm khoảng 70% là nước, mức độ không thay đổi và duy trì sự cân bằng gần đủ sẽ giúp cơ thể bạn hoạt động bình thường.
Việc tích nước khiến đôi khi chúng ta lầm tưởng là béo do tích mỡ, nhưng thực ra không phải. Dưới đây là một số cách mà bạn có thể thực hiện để hạn chế trọng lượng nước của mình một cách an toàn và hiệu quả, nhiều bước trong số đó được khoa học chứng minh hoặc tư vấn bởi các chuyên gia y tế.
Bất kỳ lượng nước thừa nào được giữ lại trong cơ thể được gọi là sự tăng cân do tích nước. Cân nặng của bạn có thể dao động trong ngày vì một số lý do: lượng muối ăn vào tăng (làm giảm lượng nước tự do trong cơ thể), do hormone và cả thức ăn bạn nạp vào.
Đặc biệt là đối với phụ nữ, một số hormone - chẳng hạn như mức độ estrogen và progestogen dao động trong các giai đoạn khác nhau của cuộc đời - có nhiều khả năng gây ra sự thay đổi, khiến cân nặng bị tăng do tích nước. Điều này đặc biệt đúng trong thời kỳ mang thai và mãn kinh.
Sự thay đổi chất lỏng trong cơ thể là bình thường. Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy mình đang mang thừa nước, bạn có thể cân nhắc một số biện pháp, nhưng trước khi bắt đầu, bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ.
Có những cách an toàn và hiệu quả để ngăn ngừa tình trạng tích nước hoặc giảm bớt các triệu chứng hiện tại của bạn bằng cách đào thải chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể:
Tập thể dục thúc đẩy lưu lượng máu và tuần hoàn khắp cơ thể, giúp giảm tỷ lệ giữ nước. Đặc biệt, các bài tập đòi hỏi phải tích trữ nhiều glycogen hơn (trong cơ) sẽ làm giảm trọng lượng nước của bạn vì có khoảng 3 gam nước trên 1 gam cơ.
Nghe có vẻ hơi vô lý nhưng việc uống quá nhiều hoặc thiếu nước đều gây ra những hậu quả tiêu cực cho sức khỏe. Quá nhiều nước có thể gây sưng tấy các tế bào, giữ nước và có thể gây rối loạn chức năng của hệ thần kinh trung ương, trong khi uống quá ít nước có thể dẫn đến ngất xỉu do tĩnh mạch tích tụ và giảm lưu lượng máu lên não.
Duy trì sự cân bằng chất lỏng tối ưu sẽ phụ thuộc vào giới tính, tuổi tác và tình trạng sức khỏe của bạn. Để ý các dấu hiệu cảnh báo như đau đầu, mệt mỏi và sương mù ở não — các dấu hiệu của tình trạng mất nước và đặt mục tiêu lấy 80% lượng chất lỏng hàng ngày của bạn từ nước lọc, nước có hương vị tự nhiên và trà không chứa caffein, với 20% còn lại là thực phẩm.
Chỉ báo tốt nhất về tình trạng đủ nước là màu nước tiểu. Nếu nước tiểu của bạn có màu vàng nhạt, khi đó bạn mới được cung cấp đủ nước.
Theo kết quả của một nghiên cứu quan sát trên gần 20.000 người ở Mỹ và Trung Quốc, thiếu ngủ có thể dẫn đến tích nước. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng những người ngủ trong 6 giờ có nhiều khả năng bị thiếu nước hơn so với những người ngủ trong 8 giờ.
Mặc dù nguyên nhân trực tiếp không được nêu rõ, nhưng có giả thuyết cho rằng nhịp sinh học của cơ thể có thể bị xáo trộn trong chu kỳ ngủ, có nghĩa là hormone vasopressin (hormon chống bài niệu), giúp giữ nước, không hoạt động bình thường.
Theo đó, tổ chức Giấc ngủ Quốc gia (Mỹ) khuyến nghị người lớn từ 26-64 tuổi nên ngủ từ 7 đến 9 tiếng mỗi đêm.
Sự mất cân bằng của các chất điện giải - các khoáng chất cần thiết cho cơ thể như canxi và natri - bị mất trong suốt cả ngày do mồ hôi và vận động, đặc biệt là tập thể dục cường độ cao.
Quan trọng là, chất điện giải điều chỉnh nhiều chức năng trong cơ thể, bao gồm cả lượng nước của bạn, và những người sống một lối sống tích cực sẽ cần bổ sung lượng dự trữ của họ để tránh mất nước và tích tụ chất lỏng trong cơ thể.
Một nghiên cứu trên 19 thanh niên khỏe mạnh so sánh tác dụng của các phương pháp bù nước cho thấy chất điện giải cải thiện tốt nhất việc giữ nước dưới dạng đồ uống thể thao chứa carbohydrate, với chất điện giải góp phần tốt nhất vào việc cải thiện quá trình hydrat hóa khi uống ở trạng thái nghỉ ngơi.
Trong phần lớn các trường hợp, bạn chỉ đơn giản là gặp phải một biến động nước tạm thời và điều này có thể rời đi nhanh như khi nó đến.
Tuy nhiên, nếu bạn đang cảm thấy khó chịu kéo dài do lượng nước tăng lên, có thể đã đến lúc đi khám và gặp bác sĩ để được tư vấn. Các tình trạng tiềm ẩn như tổn thương thận hoặc hệ thống bạch huyết hoạt động kém có thể tàn phá cơ thể bạn và cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Nếu bạn đang nghi ngờ hoặc cần xác định lượng nước chính xác trong cơ thể, bạn có thể thực hiện các xét nghiệm tại các trung tâm y tế, hoặc đo Inbody tại các hệ thống phòng tập của 25 FIT.
25 FIT cung cấp dịch vụ đo Inbody miễn phí cho tất cả khách hàng, đồng hành trong quá trình tập luyện giúp bạn đạt được mục tiêu.
Xem thêm:
Mỡ dưới da là gì? Có phải chỉ có hại sức khỏe?
5 loại thực phẩm giúp thúc đẩy sự trao đổi chất